Ngô Quyền (897 - 944), tín đồ làng Đường Lâm (nay là làng Đường Lâm, thị xóm Sơn Tây, Hà Nội). Thân phụ ông là Ngô Mân từng làm cho chức Châu mục Đường Lâm. Từ bỏ nhỏ, Ngô Quyền vẫn sống trong truyền thống cuội nguồn yêu nước của quê hương.
Bạn đang xem: Trận chiến sông bạch đằng
Ngô Quyền là vị vua chúng ta Ngô trước tiên của nước ta. Ông là fan lãnh đạo quân ta đánh chiến hạ quân phái nam Hán trên sông Bạch Đằng năm 938, xong thời kỳ hơn 1.000 năm Bắc trực thuộc và mở ra một thời kỳ độc lập, trường đoản cú chủ new cho nước nhà.
Tượng Ngô Quyền trên quần thể di tích Từ Lương Xâm, phường phái mạnh Hải, quận Hải An, Tp. Hải Phòng
Ở Trung Quốc, năm 907 nhà Đường sụp đổ. Những tập đoàn phong kiến quân phiệt phương Bắc vừa làng mạc tính, tiêu diệt nhau đẫm máu, vừa tận dụng tối đa mọi thời cơ bành trướng xâm lược ra bên ngoài.
Vua nam giới Hán là lưu Nghiễm (sau thay đổi là giữ Cung) vẫn đặt tên nước là Đại Hán với ước mơ kế tục mộng bành trướng của đế chế Đại Hán hồi đầu Công nguyên. Phía bành trướng đa phần của phái nam Hán là phương Nam, nhằm mục đích vào nước nhà ta, một tổ quốc giàu tất cả và giữ địa chỉ trọng yếu đuối của vùng Đông nam giới Á, lại vừa rồi hơn nghìn năm Bắc thuộc.
Thực hiện nay mộng bành trướng đó, năm 930, vua nam giới Hán đang mở trận đánh tranh xâm lấn lần trang bị nhất. Bọn chúng đã vượt mặt được chính quyền họ Khúc, chiếm hữu được phủ thành Đại La. Năm 931, một tướng của họ Khúc là Dương Đình Nghệ đang dấy quân trường đoản cú châu Ái, nhanh chóng quét sạch sẽ quân giặc thoát khỏi nước nhà, giành lại tự do dân tộc.
Năm 937, Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn ám sợ để đoạt chức máu độ sứ. Kiều Công Tiễn đã cho những người sang cầu cứu vua nam giới Hán. Nhân thời dịp đó, phái mạnh Hán phạt động trận đánh tranh xâm lược nước ta lần lắp thêm hai.
Lần này, vua nam Hán sai đàn ông là thái tử Giao Vương lưu giữ Hoằng tháo thống lĩnh quân thủy vượt biển lớn tiến vào nước ta. Vua phái nam Hán cũng đích thân rước quân áp sát biên cương để yểm trợ, gây thanh cố gắng cho bé và chuẩn bị sẵn sàng tiếp ứng khi đề xuất thiết.
Đến mon 10 năm 938, Ngô Quyền tự vùng châu Ái đem quân ra tiến công Kiều Công Tiễn, trừ côn trùng họa phía bên trong và làm thất bại ngay trường đoản cú đầu âm mưu dùng nội ứng của phái mạnh Hán. Sau đó, ông kêu gọi nhân dân toàn nước khẩn trương lao vào cuộc nội chiến chống quân xâm lược nam Hán.
Trên cơ sở phát huy sức mạnh đoàn kết cùng khí thế tự do của dân tộc, đối chiếu và review chỗ mạnh, địa điểm yếu của ta và của địch, Ngô Quyền bày một vậy trận hết sức kiên quyết, chủ động và lợi sợ để hối hả phá tan quân giặc.
Ông huy động nhân dân đẵn gỗ, vót nhọn, bịt sắt, đóng góp thành một bãi cọc ở cửa sông Bạch Đằng. Quân thủy bộ với sự tham gia của các lực lượng dân binh, sắp xếp mai phục sẵn nằm ở trong bãi cọc, vùng hạ lưu sông Bạch Đằng. Một đội thuyền nhẹ dưới quyền lãnh đạo của người thanh niên Gia Viện (Hải Phòng) là Nguyễn vớ Tố, xuất sắc bơi lội và thân thuộc sông nước, được giao nhiệm vụ khiêu chiến, nhân thời điểm nước triều lên nhử địch vượt qua bến bãi cọc, dấn thân vào cạm bẫy mai phục bên trong của ta.
Bạch Đằng là cửa ngõ ngõ phía Đông Bắc của việt nam ta, như người sáng tác bộ sử "Cương mục": "Sông rộng hơn nhị dặm, làm việc đó tất cả núi cao ngất, nhiều nhánh sông đổ lại, sóng hễ man mác giáp tận chân trời, cây xanh um tùm đậy lấp bờ bến". Ngô Quyền không phần đông biết tận dụng địa hình thiên nhiên, để ém quân mai phục, kết hợp bộ binh cùng với thủy binh, ông còn là người biết tận dụng thủy triều nhanh nhất trong lịch sử vẻ vang quân sự nước ta, thêm với việc sắp xếp bãi cọc ngầm nổi tiếng.
Trong cầm trận của Ngô Quyền, trận địa mai phục bên trong bãi cọc giữ vai trò quyết định, ngăn chặn đoàn thuyền địch cùng giáng cho chúng một đòn hủy hoại bất ngờ, nặng nề nề. Trận địa cọc giữ vai trò quan liêu trọng, khóa đường cởi chạy của chiến thuyền địch và bao vây tàn phá triệt để quân giặc. Sự kết hợp giữa nhị trận địa chứng minh quyết tâm kế hoạch của Ngô Quyền là phen này không những đánh bại quân giặc mà hơn nữa bao vây, tiêu diệt toàn bộ binh thuyền của giặc, giành chiến thắng oanh liệt, đập tan mộng xâm lăng bành trướng của triều phái mạnh Hán. "Trận địa cọc" là một trong những nét khác biệt của trận Bạch Đằng, cũng chính là một sáng chế rất sớm trong thẩm mỹ quân sự vn mà bạn khởi xướng là Ngô Quyền.
Chiến chiến hạ Bạch Đằng năm 938
Cuộc binh đao chống quân xâm lược phái mạnh Hán trên sông Bạch Đằng đã ra mắt ác liệt và ngừng rất nhanh gọn.
Ngô Quyền trực tiếp lãnh đạo quân phục kích sẵn nằm ở trong bãi cọc, lốt quân trong số nhánh sông và mặt hữu ngạn sông Bạch Đằng.
Khi cả lữ đoàn thuyền phệ của Hoằng Tháo ào ạt vượt cửa biển lớn An Bang tiến vào cửa ngõ Bạch Đằng, Ngô Quyền cho thành phần tiên phong dùng thuyền vơi ra đón đánh địch tự xa, nghi binh dụ địch. Thời điểm thủy triều lên to lớn ngập trận địa cọc, thành phần này trả thua tháo chạy nhử địch vào trận địa đúng lúc, đúng chỗ. Tướng tá Hoằng Tháo sang chảnh thúc đại quân xua gấp, trúng kế, mắc mưu, vượt qua bãi cọc ngầm.
Đợi thủy triều xuống, Ngô Quyền bắt đầu cho quân mai phục đổ ra bao vây thuyền địch. Thuyền địch va vào cọc nhọn bịt fe bị đâm thủng, chìm đắm gần hết, quân chết đuối quá nửa. Hoằng toá bị giáo đâm, lăn xuống nước bị tiêu diệt tại trận. Quân ta giết và bắt sống số đông quân phái mạnh Hán. Thời gian trận tiến công chỉ diễn ra trong phạm vi một ngày. Thành công Bạch Đằng cấp tốc gọn, bất thần đến mức vua phái nam Hán đang cầm cố quân tiếp ứng đóng góp ở biên giới mà ko kịp trở tay đối phó. Hắn khiếp hoàng, bự khiếp, đành "thương khóc thu nhặt quân còn còn lại mà rút lui" (Đại Việt sử ký kết toàn thư) và "đem dư chúng quay trở lại" (Ngũ đại sử ký).
Bản đồ trận đánh trên sông Bạch Đằng năm 938
Chiến chiến hạ Bạch Đằng năm 938 đang ghi vào lịch sử dân tộc dân tộc nói chung và lịch sử chống nước ngoài xâm nói riêng, như 1 sự khiếu nại trọng đại gồm vị trí và ý nghĩa sâu sắc lịch sử rất là lớn lao. Đây được xem là cột mốc quan trọng trong tiến trình lịch sử hào hùng Việt Nam. Chiến thắng đã góp phá quăng quật nền ách thống trị hơn 1.000 năm của phong kiến phương Bắc, xuất hiện thời kỳ độc lập thực sự và dài lâu của dân tộc bản địa ta.
Ngô Quyền - người anh hùng của thắng lợi oanh liệt trên sông Bạch Đằng năm 938 - thay đổi vị vua tất cả "công tái tạo, vua của những vua" theo như nhận định và đánh giá của Đại Việt sử ký kết toàn thư. Ông xứng đáng với thương hiệu là "vị tổ trung hưng" của dân tộc như công ty yêu nước Phan Bội Châu lần thứ nhất đã đặt ra trong vn quốc sử khảo.
Lăng Ngô Quyền, xóm Đường Lâm, thị buôn bản Sơn Tây, Hà Nội
Mùa xuân năm Kỷ Hợi (939), Ngô Quyền đưa ra quyết định bỏ chức tiết độ sứ, tự xưng vương mang hiệu là Ngô vương Quyền, thành lập một quốc gia độc lập. Lựa chọn kinh đô cũ của Âu Lạc là Cổ Loa làm cho kinh đô nước Việt để tỏ ý thông suốt truyền thống của các vua Hùng, vua Thục.
Xem thêm: Nguyên Nhân Thắng Lợi Và Ý Nghĩa Lịch Sử Của Ba Lần Kháng Chiến Chống Quân Xâm Lược Mông Nguyên
Ngợi ca Ngô Quyền và thắng lợi Bạch Đằng, bên sử học tập Lê Văn Hưu viết vào "Đại Việt sử cam kết toàn thư": "Tiền Ngô vương có thể lấy quân new họp của nước Việt ta mà đánh tan được trăm vạn quân của giữ Hoằng Tháo, mở nước xưng vương, làm cho tất cả những người phương Bắc không đủ can đảm lại thanh lịch nữa. Nói theo cách khác là một lần nổi giận mà yên được dân, mưu giỏi mà tấn công cũng tốt vậy. Mặc dù chỉ xưng vương, chưa lên ngôi đế, đổi niên hiệu, nhưng chính thống của nước Việt ta, ngõ hầu đã nối lại được".
Lê Khiêm (tổng hợp)
Nguồn tham khảo:
- Lê Năng Hiển, "Truyện sử Ngô Quyền và cọc Bạch Đằng (897 - 944)", Ba thắng lợi Bạch Đằng giang, H.: văn hóa truyền thống - Thông tin, 2003, tr. 63-73.